گزارش علمی بیست و دومین جلسه کیس پرزنتیشن سرای احسان
مقدمه
گزارش های موردی ابزاری ارزشمند جهت اشتراک گذاری تجربیات فعالین افراد مشغول در حرف مربوط به سلامت روان می باشد. چنین تجربیاتی میتواند دانش افراد را جهت یاری رسانی به توانخواهان و آسیب دیدگان اجتماعی افزایش داده و همچنین دانش افراد را نیز در این حوزه افزایش دهد.
سرای احسان از گذشته تا کنون همکاری گسترده ای با دانشگاه های مختلف اعم از دانشگاه های داخل تهران و همچنین خارج از تهران دارد و با همکاری این دانشگاه ها، جلسات گزارش موردی (Case Report) برگزار میکند تا دانش و اطلاعات متخصصین به اشتراک گذاشته شود.
شرح حال توانخواه:
توانخواه آقایی ۵۲ ساله طلاق گرفته و ساکن تهران است. وی تا مقطع تحصیلی دیپلم درس خوانده و فرزندی ندارد.
توانخواه یک خواهر و یک برادر دارد و در سن ۱۰ سالگی پدر خود را از دست داده است ومعافیت کفالت از خدمت سربازی دارد.
توانخواه سابقه مصرف مواد مخدر از نوع تریاک، سابقه خودکشی را نیز در پیشینه خود دارد.تجربه اشتغال در مشاغل مختلف از جمله رانندگی، مشاغل ساختمانی و .. نیز در پیشینه وی مشاهده می شود.
سابقه بستری در بیمارستان امام حسین و سابقه زندان نیز در پیشینه وی وجود دارد.
در سابقه توانخواه هیچگونه نشانه ای از ضربه به سر یا تشنج و یا اختلالات نورولوژیک به چشم نمیخورد.
در سابقه شخصی و کودکی توانخواه مشکل خاصی مطرح نکرد. به نظر می رسد که دوران خردسالی و کودکی خود را بدون مشکل حادی طی کرده است. تنها مسئله مورد اشاره اینکه وی در دوران مدرسه خود را بسیار “بازیگوش” توصیف می کرده است.
فوت پدر در سن ۱۰ سالگی، اختلافات خانواده پدر و مادر و محیط نامناسب فرهنگی اجتماعی نیز از موارد قابل تامل در پیشینه توانخواه است.
نکته قابل تامل دیگر اینکه توانخواه عنوان می کند هیچگونه ارتباطی با جنس مخالف نداشته و وابستگی عاطفی زیادی با مادر خود داشته است.
از نظر خدمت سربازی نیز معافیت کفالت داشته است.
شکایت اصلی توانخواه هنگام پذیرش اولیه این بود که: ” من بر اثر ناراحتی قلبی بیمارستان بستری شدم. آنجا اقدام به خودکشی کردم و سپس به بیمارستان امام حسین ارجاع داده شدم و پس از گذشت حدود ۳ ماه به سرای احسان منتقل شدم”.
شرح وضعیت بیماری:
توانخواه در حال حاضر گزارشی از توهم و هذیان و علائم روانپریشی بیان نمی کند. موضوع قابل مشاهده و ملموس در این بیمار، خلق نسبتا پایین، کندی سایکوموتور و عدم علاقه است. طبق اظهارات بیمار، به دلیل اختلاف با همسر و جدایی و از دست دادن اموال دچار شوک شدیدی شده و دست به خودکشی زده است.
تحلیل روانشناختی:
با توجه به تناقض در گفتار تونخواه، سعی بر آن شد تا اطلاعات تکمیلی از خانواده وی کسب شود. لذا با همکاری مدد کار محترم ارتباط با خانواده برقرار گردید و اطلاعات به دست آمده مشخص کرد که وی به طور کلی شخصیتی متفاوت با چیزی که نشان می دهد دارد.
بر اساس اطلاعات کسب شده رفتار هایی همچون مصرف مواد، رفتار های پر خطر جنسی، درگیری های متعدد، عدم توجه به هنجار های اجتماعی و نظیر آن مشهود گردید.
این موضوع از دو جهت قابل تحلیل است:
احتمال اول اینکه توانخواه با استفاده از مکانسیم های دفاع روانی همچون فرافکنی استفاده می کند تا نقش خود به عنوان قربانی را حفظ کرده و از مسئولیت شانه خالی کند.
احتمال دوم اینکه وی دارای شخصت ضد اجتماعی یا شخصیتی مرزی است که توانایی دستکاری و فریب طرف مقابل خود را دارد
بیمار مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی توانایی فریب دادن حرفه ای ترین درمانگران را نیز دارد(سادوک و همکاران، ۲۰۱۹)[۱].
.مشخصه بارز اختلال شخصیت ضد اجتماعی، ناتوانی در تن دادن به هنجار های اجتماعی حاکم بر رفتار مردم است. این بیماران تکانشی، خود خواه، مسدولیت ناپذیر، ناشکیبا وبوده و قادر به تحمل ناکامی نیستند. در طول مصاحبه ممکن است خوددار، آرام و قابل اعتماد به نظر برسند. اما در پس این آرامش ظاهری، تنش، خصومت و خشم پنهان است(سادوک و همکاران ۲۰۱۹).
بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی در حقیقت در مرز بین روان نژندی و روان پریشی هستند. ویژگی بارز این بیماران، ناپایداری شدید در خلق، عاطفه،رفتار، روابط ابژه و خود انگاره است. اقدام به خودکشی و رفتار های خود آسیب رسان در این بیماران شایع است(سادوک و همکاران ۲۰۱۹).
تحلیل اجتماعی:
از دست دادن پدر در سنین کودکی و عدم حمایت اجتماعی مناسب و محیط زندگی آسیب زا از عوامل موثر بر شکل گیری شخصیت توانخواه است.
تحلیل روانپزشکی:
از منظر روانپزشکی، داروهای لیتیوم کربنات، اولانزاپین، ایندرال، بایپریدین و کلونازپام بیشتر جهت مدیریت خلق توانخواه تجویز شده است. این داروها با اثر بخشی در انتقال دهده های عصبی مغز شرایط بیمار را بهتر میکنند. همچنین فعالیت های توانبخشی مثل ورزش نیز برای توانخواه در نظر گرفته شده است.
نتیجه گیری:
یکی از مباحث مطرح شده در جلسه، مبحث دوگانگی اطلاعات توانخواه و خانواده بود که بسیار مورد توجه قرار گرفت. در مورد تشخیص DSM اکثریت متفق القول بودند که به نظر تشخیص BMD میتواند محتمل باشد.
از نظر شخصیتی نیز بحث موجود پیرامون شخصیت مرزی و شخصیت ضد اجتماعی بسیار جالب توجه بود.
