چهارمین جلسه گزارش موردی بیمار (Case Presentation) در دانش سرای احسان

6 اردیبهشت 1402 - 14:59

گزارش کیس پرزنتیشن:

کارشناس : علی سلطانی 

۱.محسن (مرد خیاط)

محسن مردی میانسال متولد سال ۱۳۳۶ می باشد که با تشخیص اسکیزوفرنیا در سرای احسان اقامت دارد .
توانخواه از شرایط نامطلوب خانوادگی و عدم حمایت اجتماعی در جلسات رواندرمانی مدام گفتگو می کند و اظهار دارد که پدر مانع ادامه تحصیل وی شده و او را مجاب به کار کردن در سنین کودکی می نموده است .
توانخواه دو مرتبه ازدواج نموده که هر دو منجر به طلاق شده است . ۴ فرزند داشته و در حال حاضر علی رغم طلاق همسر دوم ، از حمایت های ایشان و فرزندان بطور مستمر برخوردار می باشد .
اظهار دارد پس از طلاق اول ، اولین حملات علائم سایوتیکی را تجربه کرده و آغاز علائم را با self talk گزارش می کند . ایشان در جلسات از سومصرف حشیش و مشروبات الکلی همزمان با تجربه علائم گزارش می کند . دیلوژن های متعددی از جمله بزرگ منشی و گزند و آسیب تجربه کرده و با مصاحبه بالینی دوره خلقی قابل توجهی در زمان بروز علائم گزارش نمی شود .
توانخواه اظهار دارد که هذیان حسادت و بدبینی شدیدی به همسر دومش داشته که این امر سبب بروز نزاع بین آنها و سر آخر منجر به طلاق همسر دومش شده است . شروع توهم شنیداری اش را تعمیم به پاره کردن قرآن در نزاع آخر بین خود و همسرش می داند . گزارش می دهد که بعد از آن روز مدام توهم شنیداری تجربه نموده است .
توهم شنیداری توانخواه از نوع صدای مکالمه ست ، شرح می دهد که صدای دو نفر که به گمانش امام علی و حضرت محمد هستند را می شنود که او را مورد شماتت و سرزنش قرار می دهند .
از سیر بیماری تا بستری شدن بیمار در بستر فرهنگی ، این موضوع که ایشان به دعانویس در جهت علت یابی علائم مراجعه نمودند نکته حائز اهمیتی ست .
در خصوص مسیر بازتوانی و مداخلات می توان به : انتخاب و استقرار توانخواه در خانه های حمایتی ، جلسات گروه درمانی با هدف افزایش بینش به بیماری و علائم ، مداخلات فردی در جهت تقویت ظرفیت های ایگو و کنترل علائم ، مداخلات کار درمانی از جمله خیاطی ، مداخلات سایکوفارما روانپزشک و … اشاره کرد .

۲.رضا (قالی باف)

توانخواه رضا آقا متولد ۱۳۵۳ که با تشخیص دو قطبی (bipolar) در سرای احسان مستقر می باشد .شروع بروز علائم را سال ۷۱ و پس از عدم کسب نتیجه مطلوب در کنکور ، گزارش می دهد . توانخواه سال ۷۹ ازدواج نموده و اظهار دارد که با توجه به تجربه علائم از همسرش طلاق می گیرد .توانخواه به برادر کوچک و عقب مانده ذهنی اش وابستگی مفرطی داشته و اظهار می کند تصادف و مرگ برادر را همانند حادثه ای تخریب کننده تجربه نموده است .در حال حاضر پدر ، قیم توانخواه است و مادر نامبرده در قید حیات نمی باشد .

توانخواه وارد جلسه ارزیابی شده و در شرح هذیان های بزرگ منشانه  (delusion of grandeny) اظهار دارد که عالم علوم غیبی می باشد و در شرح چگونگی این علوم ، دفترش را روی میز گذاشته ، جدول و اعدادی را نشان می دهد . ادعا می کند که هر سوالی که از او بپرسند با حکمتی که از این علوم بدست آورده پاسخ خواهد دادجمله را روی کاغذ نوشته و تبدیل به اعداد ابجد می کند و با قاعده ای اعداد را خط زده و با جملات باقی مانده آینده مسئله را شرح می دهد .

در جلسه دفتری را ورق می زند که تحت تاثیر خلق مانیک (Manic mood)  حتی جلد آن را هم نوشته است  و با نام مستعار مسافر گمنام برای پرسنل و در راستای تفسیر کتب روانشناسی ، پزشکی و فلسفه نامه می نویسد . پر حرفی و سراسیمگی کاملا در رفتار توانخواه قابل مشاهده است و افزایش انرژی جسمی و امیال جنسی توانخواه با گفتگو در خصوص زن ها تظاهر میابد .همکاران داخل شیفت گزارش می دهند که نصف شب توانخواه بیدار شده و شروع به نوشتن نامه ها می کند .  توانخواه اگرسیو بوده و نسبت به بیشتر همکاران و توانخواهان بدبینی مفرطی داشته و با اکثر افراد پرخاشگرایانه واکنش می دهد . تشخیص با توجه و تمرکز بر پیشینه و اظهارات توانخواه ، و آنالیز دوره های عود علائم BMD I می باشد .

از جمله مداخلاتی که برای توانخواه در جهت بازتوانی نظر گرفته شده می توان به : سایکوفارما روانپزشکی ، مداخلات گروه درمانی در جهت افزایش بینش به علائم ، مداخلات فردی در جهت کنترل علائم و افزایش ظرفیت ایگو ، سایکودرام ، مداخلات کاردرمانی از قبیل قالی بافی و … اشاره کرد .

***

کارشناس: اکبر رشیدی

۳.عنایت ر 

توانخواه عنایت . ر متولد ۱۳۳۴ که با تشخیص اسکیزوفرنیا (schizophrenia) حدود ۱۰ سال است که در سرای احسان مستقر می باشد. شروع بروز علائم ر ا قبل از ۳۰ سالگی گزارش کرده و سابقه بستری در بیمارستان های سرخه حصار،میمنت و اسلامشهر را دارد. شرایط اقتصادی خانواده توانخواه مساعد نبوده و به همین دلیل از سنین پایین ترک تحصیل و شروع به کار می کند. توانخواه تا کلاس اول راهنمایی تحصیل کرده و دلیل ترک تحصیل خود را به شرایط نامساعد اقتصادی مربوط می داند. ایشان در ۲۳ سالگی ازدواج نموده و صاحب  ۲ فرزند میشوند.

توانخواه تروما های مختلفی در طول زندگی تجربه کرده که انفجار بمب هنگام نماز جمعه دهه ۶۰ یکی از عمده ترین آنهاست و طبق گزارش توانخواه، شروع علائم پس از این حادثه بوده است.از دست دادن خانه و فوت همسر از دیگر تروما هایی است که بیمار تاکید دارد که بر شرایط روانی اش تاثیر عمده ای داشته است .

در شرح علائم سایکوتیکی  (Psychosis symptoms) ، توانخواه تعبیر جالبی از تفاوت مابین توهم شنیداری (auditory hallucination) با عنوان وحی و تعمیم دهی سایکوتیکی با عنوان الهام ارائه می دهد . از سری هذیان های بزرگ منشانه (delusion of grandeny) توانخواه می توان به تظاهر توانخواه مبنی بر داشتن رسالت و مبعوث شدن در کسوت پیامبری اشاره کرد . تعقیت شدن توسط منافقین از دیگر علائم قابل توجه توانخواه می باشد . توانخواه دفتری به همراه داشته و در آن هذیان های سایکوتیکی اش را یادداشت می کند و اصرار دارد که این نوشته ها که با عناوینی از قبیل طرح مسکن مهر ، طرح اصلاح لوله کشی آب و … طرح هایی در راستای رسالتش می باشند . از دیگر علائم توانخواه می توان به سابقه توهم شنیداری در گذشته و دیدار با امام زمان اشاره نمود. 

در خصوص مداخلات در مسیر بازتوانی می توان به : سایکوفارما روانپزشکی ، مداخلات فردی در جهت تصحیح شناخت ها ، مداخلات در جهت خود مراقبتی اشاره نمود .

***

کارشناس:  فاطمه زهتاب

۴.مهری.ا

توانخواه “مهری” متولد ۱۳۴۱ که با تشخیص اسکیزوفرنیا در سرای احسان مستقر می باشد .

شروع بروز علائم ر ا قبل از ۳۰ سالگی گزارش می کند و پس از چندین بار سابقه بستری در بیمارستان های روزبه و رازی و مراکز چناران و شفق و پس از دریافت ۲ دو دوره شوک الکتریکی، در نهایت در سال ۸۴ در سرای احسان  بستری میشود.توانخواه ۴ خواهر و برادر دارد ؛ که یکی تنی و ۳ تای دیگر از ازدواج مادر با فرد دیگری حاصل شده اند.  به گفته ی خودش پدر سابقه بیماری روان داشته و مادر بسیار خشک و بی عاطفه بوده است. همچنین ۲ فرزند مددجو در تصادف رانندگی فوت می کنند که این حادثه از عوامل خطر موثر در سیر بیماری ایشان بوده است. توانخواه تا کلاس دوم دبیرستان تحصیل میکند، در ۱۶ سالگی ازدواج نموده و صاحب ۶ فرزند میشود و به دلیل ازدواج از تحصیل دور میگردد. همسر اعتیاد به مواد مخدرداشته و مددجو رابطه اش با او  را بد گزارش میکند و با توجه به تجربه علائم از همسرش طلاق می گیرد .

در شرح علائم سایکوتیکی از قیبل هذیان های بزرگ منشانه بیمار می توان اشاره کرد که در گذشته معتقد بوده امام زمان است و وظیفه هدایت افراد را برعهده دارد. لذا مطابق این وظیفه در کوچه و خیابان با افراد مختلفی جهت این هدایت ارتباط میگرفته است.  همچنین تحت تاثیر علائم سایکوتیک به شکل هذیانات گزند و آسیب و بدبینی های مکرر و باور به اینکه همسرش به او خیانت میکند اقدام به ارتباط با مردانی به قصد گرفتن انتقام کرده است .

نکته قابل توجه در این توانخواه این است که جهت توصیف علائم تجربه شده از عبارات وترکیب واژگان خاص خود استفاده میکند همانند : توهم وحشی، نوسان فکری، تیک مغزی و …

حال به تشریح علائم بیمار مذکور میپردازیم:

۱- اختلالات محتوای فکر به صورت هذیان های مذهبی و بزرگ منشانه، انتساب، گزند و آسیب و کنترل

۲- توهمات شنیداری با محتوای قتل ایشان

۳- تعمیم دهی های روانپریشانه از اشیا و وقایع محیطی

۴- خطاهای ادراکی

۵- اختلالات فرم و جریان تفکر به صورت سیر سریع افکار، انسداد فکر،حاشیه پردازی ، واژه سازی، سستی تداعی ها، خروج از خط، که در تکلم ایشان نمود پیدا میکند.

۶- اختلال در عملکردهای شناختی نظیر ناتوانی در حفظ طولانی مدت توجه و تمرکز

در خصوص مداخلات در باب بازتوانی، علاوه بر مدخلات فارماکولوژی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱- از خطوط درمانی مهم، باتوجه به بینش نسبی بیمار ،افزایش بینش بیمار به بیماری و علائم و افزایش واقعیت سنجی میباشد.

۲- تکنیک های توجه برگردانی و توقف فکر، در زمان تجربه علائم از اقدامات مفید فایده است.

۳- با توجه به تجربه اضطراب در زمان نشخوار فکری رویداد های گذشته، تکنیک های ریلکسیشن ، تنفس شکمی و تن آرامی به ایشان آموزش داده میشود.

۴- در راستای بهبود عملکرد های شناختی نظیر حافظه، توجه، حل مسئله و … و همچنین پیشگیری از تخریب های شدیدتر شناختی، تمرین ها و بازی هایی در جلسات گروه درمانی انجام میشود.

۵- تصحیحات شناختی درباره ی شناخت های معیوب و یا هذیان های ایشان به منظور تقویت مرزهای ایگو و بهبود عملکرد صورت میگیرد.

۶- آموزش تعاملات اجتماعی موثر و صحیح با دیگر افراد و سایر مهارت های زندگی صورت میگیرد.