اضطراب و آشوب شناختی
اضطراب چیست؟
حالتیست ناخوش آیند که سبب ایجاد تشویش و نگرانی شده و منبع آن مشخص نیست. در واقع حالتیست شبیه ترس و تفاوت آن با ترس این است که ترس منبعی مشخص و بیرونی دارد ولی اضطراب منبعی نامشخص دارد.
اگر ساده به آن نگاه کنیم، میتوان نام آن را دلشوره گذاشت.
اما اضطراب تا چه حد می تواند پیش رود؟
به طور خلاصه، اگر دچار اضطراب شویم، تظاهرات بیرونی آن را احساس می کنیم.
تعریق، خشکی دهان، سفت شدن عضلات بدن و تکرر ادرار از نمود های اضطراب هستند.
در این حالت، سیستم اعصاب مرکزی در حالت سمپاتیک قرار دارد. اما خبر خوب این است که در این حالت میتوان آن را بهتر مدیریت کرد.
اما اگر اضطراب بیشتر شود، سیستم اعصاب مرکزی ما وارد فاز پاراسمپاتیک می شود.در این حالت، درجه اضطراب بیشتر شده و بدن به جای برانگیختگی، در حالت خلاف آن قرار دارد. یعنی نمود های آن با حالت قبل تفاوت دارد.
در این حالت، عضلات شل هستند. فرد در دستگاه گوارش خود با مشکلاتی مواجه می شود. یعنی با اسهال یا یبوست همراه است. این علائم میتواند حتی تا درجه “آشوب شناختی” پیش روی کند.
آشوب شناختی یعنی ما در ادراک و شناخت از محیط بیرون دچار اختلالات خفیف تا شدید می شویم.
این اختلالات می تواند از زنگ زدن گوش، تاری خفیف دید، دید تونلی تا شنیندن مبهم و تجربه توهم بینایی و شنوایی نیز پیش روی کند.
پس شدت تجربه اضطراب روی یک طیف قرار دارد و میتواند از یک دلشوره ساده تا آشوب شناختی-ادراکی متغیر باشد.
چه باید کرد؟
به طور خلاصه، ابتدا باید منبع اضطراب شناسایی شود. یعنی دقت کنیم که در چه مواقعی این اضطراب را تجربه می کنیم. اگر اضطراب به صورتی درآمده باشد که کنترل آن برای ما سخت شده باشد و کارکرد ما را دچار مشکل کرده باشد، پس باید برای آن فکری کرد.
اضطراب به خودی خود مشکل نیست بلکه نشان از یک مشکل است. مثل درد جسمانی که ما را متوجه یک مشکل می کند.
در درجات خفیف اضطراب، تغییر سبک زندگی، ورزش، تمرینات ریلکسیشن و تنفس می تواند به ما کمک کند.
اما اگر اضطراب طولانی مدت شده باشد مراجعه به یک درمانگر مجرب می تواند کمک زیادی به ما کند تا به منبع اضطراب پی ببریم و برای رفع آن اقدام کنیم.
