ششمین جلسه گزارش موردی بیمار - خیریه حمایت از آسیب دیدگان اجتماعی

یک گزارش موردی (رادیوگرافی)

احمد. م متولد مهر ماه سال ۱۳۳۲ است و با تشخیص اسکیزوفرنیا در سرای احسان بستری است. توانخواه تا اول دبیرستان درس خوانده و می گوید: “دستگاه رادیوگرافی حافظه ام رو از کار انداخته تا نتونم درسم رو ادامه بدم”

مددجو می گوید در دوران جوانی در شرکتی تاسیساتی مشغول به کار شده و در سال ۱۳۶۱ ازدواج کرده است. کمی بعد از شروع زندگی مشترک صاحب دو فرزند می شوند و ارتباط مطلوبی با همسرش داشته اما بعلت عود علائم و بستری مکرر در مراکز روانپزشکی در سال ۱۳۷۰ از همسرش جدا می شود. وی اظهار می کند پس از طلاق همسرش به مدت ۲۰ سال با مادرش زندگی کرده و تجربه مصرف حشیش را داشته است. پس از فوت مادر و بعلت عدم حمایت مناسب خانوادگی و اجتماعی، خیابان خوابی را نیز تجربه نموده است.

همانطور که در کتاب خلاصه روانپزشکی کاپلان و سادوک مطرح می شود، هیچ نشانه یا علامت بالینی وجود ندارد که برای اسکیزوفرنیا، مشخصه اصلی (پاتوگنومونیک) باشد.

بنابراین، درمانگر بالینی نمی تواند تشخیص اسکیزوفرنیا را صرفا بر اساس معاینه وضعیت روانی – که ممکن است متغیر باشد – مطرح سازد. به همین دلیل، مطالعه تاریخچه یا پیشینه بیمار لازمه تشخیص اسکیزوفرنیاست.

عمده تظاهرات روانپریشی (سایکوتیکی) توانخواه عبارتند از؛ هذیان بزرگ منشی و انتشار، توهم شنیداری و تخریب نسبی در عملکرد های شناختی. بیمار در زمینه هذیان هایش اظهار دارد که سازنده موبایل و تلویزیون ال جی بوده و بواسطه ژاپنی ها صاحب میلیاردها تومان پول شده است. توانخواه بطور مکرر از مفهومی سایکوتیکی با عنوان “دستگاه رادیوگرافی” که مسبب تمامی توهّمات و توهم شنیداری می باشد، گفتگو می کند و اصرار دارد که این دستگاه افکار او را انتشار داده و یا افکاری را در سرش جای می دهد. توانخواه در خصوص حافظه کوتاه مدت و فوری، توجه و تمرکز مشکلات قابل توجهی گزارش نموده و در ادامه اظهار می دارد که در انتظار فردی بنام رسول کِنِدی (برادر زاده جان.اف.کندی) است که بر حوزه اقتصادی ریاست دارد و در ازای اختراعات او، مبلغی حدودا ۲۰ میلیارد تومان برایش در نظر گرفته است. همچنین، اظهار می کند که آنها مدام او را با دستگاهی تحت نظر دارند و هرگاه نیازمند کمک باشد، آنها خود را به آنجا می رسانند. با توجه به پیشینه بیمار می توانیم متوجه شروع علائم در نوجوانی و اینکه این ساختار روان پریشانه چگونه و با چه علتی از ادامه تحصیل توانخواه جلوگیری کرده است، شویم.

توانخواه در جلسات روانشناختی به بیان احساسات و مرور تجربیات خود پرداخته و اظهار می کند که نگران افراد خانواده و بخصوص دخترش می باشد و علاقمندست که از سرای احسان ترخیص شده و به دنبال آنها برود؛ چرا که مدتهاست با توانخواه ارتباطی برقرار نکرده اند.

از دست دادن مرز ایگو یا دستگاه رادیوگرافی؟!

از دست دادن مرزهای ایگو (من) * یعنی احساس اینکه جسم، ذهن و حوزه نفوذ بیمار به کجا ختم شده و جسم، ذهن و حوزه نفوذ سایر ابژه های* جاندار و بی جان از کجا آغاز می شود؟ (کاپلان و سادوک)

اینکه بیمار احساس می کند دستگاهی بنام دستگاه رادیوگرافی، افکار او را پخش می کند (هذیان انتشار فکر) و یا می پندارد که دیگران قادر به خواندن ذهن او هستند، ناشی از دست دادن مرز ایگو در بیمار می باشد. مسائل دیگری که در بیماران اسکیزوفرنیا در همین خصوص مشاهده می شوند شامل جهت یابی جنسی، هویت کیهانی و … می باشد.

تشخیص بیمار با توجه به بررسی پیشینه و علائم گزارش شده و با توجه به اینکه علائم وی ناشی از بیماریهای جسمی و یا ناشی از مصرف مواد نیست، اسکیزوفرنیا می باشد. در تشخیص اسکیزوفرنیا، تعقیب نبود دوره خلقی همزمان با تجربه علائم روانپریشی از اصول اساسی است.

بازتوانی روانی اجتماعی:

در جلسات روانشناختی بیمار مداخلاتی در حوزه تصحیح خطاها و تحریف های شناختی و تسهیل روند بیان احساسات بیمار انجام می شود. همچنین، تلاش بر تقویت مرز ایگو و افزایش بینش از دیگر مداخلاتی ست که در این مسیر انجام می گردد. حضور توانخواه در کارگاه های توانبخشی از دیگر برنامه های مستمری ست که در مسیر بازتوانی وی در نظر گرفته شده و بیمار بطور مرتب در کارگاه های صنایع دستی حضور می یابد.

*ego

* اُبژه: اصطلاحی است در فلسفه نوین که معمولا در برابر سوژه به کار برده می شود. سابژکتیو به معنی مشاهده کننده و ابژکتیو چیزی است که مشاهده می شود.